Nguyên nhân gây rụng tóc: Hiểu đúng để phòng ngừa và điều trị hiệu quả

Nguyên nhân gây rụng tóc rất đa dạng, bao gồm yếu tố di truyền, thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, thiếu hụt dinh dưỡng, bệnh lý về da đầu và toàn thân, tác dụng phụ của thuốc, lạm dụng hóa chất, chăm sóc tóc không đúng cách hoặc môi trường sống ô nhiễm. Việc xác định chính xác nguyên nhân tóc rụng nhiều là bước quan trọng để lựa chọn giải pháp điều trị phù hợp, giúp phục hồi và bảo vệ mái tóc chắc khỏe, bóng mượt lâu dài.

1. Rụng tóc là gì và khi nào cần lo lắng?

Rụng tóc là hiện tượng sinh lý bình thường khi mỗi ngày chúng ta mất khoảng 50–100 sợi tóc, do tóc cũ rụng đi và tóc mới mọc lên thay thế. Tuy nhiên, khi số lượng tóc rụng vượt quá mức này, tóc trở nên thưa, yếu, xuất hiện mảng hói hoặc lộ rõ da đầu thì đó là dấu hiệu bất thường, cần được quan tâm và can thiệp kịp thời.

2. Nguyên nhân tóc rụng nhiều: Tổng hợp các yếu tố chính

2.1. Yếu tố di truyền

Di truyền là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây rụng tóc nhiều, đặc biệt là ở nam giới với tình trạng hói đầu, nhưng cũng có thể gặp ở nữ giới với biểu hiện tóc mỏng, thưa dần. Nếu trong gia đình có người bị hói đầu hoặc rụng tóc nhiều, nguy cơ mắc phải tình trạng này ở thế hệ sau là rất cao. Rụng tóc di truyền thường liên quan đến các gene trên nhiễm sắc thể X và hormone androgen, khiến nang tóc dần thu nhỏ, tóc mọc mảnh, yếu và cuối cùng ngừng phát triển

2.2. Thay đổi hoặc rối loạn nội tiết tố

Nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong chu kỳ phát triển của tóc. Sự thay đổi hormone do dậy thì, mang thai, sinh nở, mãn kinh, rối loạn kinh nguyệt, hội chứng buồng trứng đa nang hoặc các vấn đề về tuyến giáp đều có thể gây rụng tóc nhiều. Phụ nữ sau sinh, trong giai đoạn tiền mãn kinh hoặc mãn kinh thường gặp tình trạng tóc rụng nhiều do sự thay đổi đột ngột của estrogen và progesterone.

2.3. Căng thẳng, stress kéo dài

Áp lực tâm lý, căng thẳng, lo âu, trầm cảm, mất ngủ hoặc trải qua các cú sốc tinh thần lớn đều có thể làm rối loạn chu kỳ phát triển của tóc, khiến tóc rụng nhiều hơn bình thường. Tình trạng này thường sẽ cải thiện khi tâm lý ổn định trở lại, nhưng nếu kéo dài có thể gây rụng tóc mạn tính và khó phục hồi

2.4. Thiếu hụt dinh dưỡng

Chế độ ăn uống không đầy đủ protein, sắt, kẽm, biotin, vitamin D, B, E và các khoáng chất khác là nguyên nhân phổ biến gây tóc yếu, khô xơ, dễ gãy rụng. Protein là thành phần cấu tạo chính của tóc, vì vậy thiếu protein sẽ làm tóc không phát triển hoặc chuyển sang giai đoạn nghỉ ngơi. Tương tự, thiếu sắt, kẽm, vitamin D, B, E cũng ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của nang tóc

2.5. Bệnh lý về da đầu và toàn thân

Các bệnh lý như viêm da đầu, nấm da đầu, vảy nến, lupus, bệnh tuyến giáp, thiếu máu, tiểu đường, rối loạn miễn dịch… đều có thể gây rụng tóc từng mảng hoặc lan tỏa. Đặc biệt, các bệnh tự miễn như alopecia areata khiến hệ miễn dịch tấn công nang tóc, làm tóc rụng từng mảng rõ rệt

2.6. Tác dụng phụ của thuốc và hóa trị

Một số loại thuốc điều trị ung thư, trầm cảm, huyết áp, gout, thuốc tránh thai, thuốc chống đông máu, thuốc trị mụn hoặc các biện pháp hóa trị, xạ trị vùng đầu cổ đều có thể gây rụng tóc tạm thời hoặc vĩnh viễn. Sau khi ngừng thuốc hoặc kết thúc điều trị, tóc thường sẽ mọc lại nếu nang tóc chưa bị tổn thương nghiêm trọng

2.7. Lạm dụng hóa chất, thiết bị nhiệt và chăm sóc tóc không đúng cách

Sử dụng thường xuyên các sản phẩm tạo kiểu, nhuộm, tẩy, uốn, duỗi, keo xịt tóc, máy sấy, máy ép, máy uốn nhiệt độ cao sẽ làm tổn thương lớp sừng bảo vệ tóc, khiến tóc yếu, khô xơ và dễ gãy rụng. Việc gội đầu quá nhiều, dùng dầu gội có chất tẩy mạnh, gãi đầu mạnh, đi ngủ khi tóc còn ướt, dùng nước ô nhiễm hoặc chăm sóc tóc không đúng cách cũng làm tóc tổn thương và rụng nhiều hơn

2.8. Môi trường sống và các yếu tố độc hại

Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, hóa chất độc hại, làm việc trong môi trường nhiều bụi bẩn, hóa chất cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tóc. Nguồn nước không đảm bảo vệ sinh, nhiễm phèn, nhiễm mặn hoặc chứa nhiều vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng cũng là nguyên nhân khiến tóc rụng nhiều hơn bình thường.

2.9. Một số nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân phổ biến, còn có một số yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ rụng tóc. Việc hút thuốc lá, uống rượu bia hay sử dụng các chất kích thích có thể làm giảm lưu lượng máu đến nuôi dưỡng các nang tóc, từ đó khiến tóc yếu và dễ gãy rụng. Bên cạnh đó, sự thay đổi thời tiết, đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa hoặc khi thời tiết hanh khô, cũng khiến tóc trở nên khô xơ và dễ rụng hơn. Ngoài ra, những thói quen như buộc tóc quá chặt, đội mũ bảo hiểm liên tục trong thời gian dài, hoặc cơ thể bị nhiễm độc kim loại nặng như asen, thủy ngân, thallium… cũng là những nguyên nhân tiềm ẩn gây rụng tóc nghiêm trọng.

3.Khi nào nên đi khám chuyên khoa về rụng tóc?

Nếu tóc rụng nhiều hơn 100 sợi/ngày, tóc thưa, lộ rõ da đầu, rụng tóc từng mảng, kèm theo các triệu chứng bất thường như ngứa, nổi mẩn, viêm da đầu, hoặc rụng tóc kéo dài không rõ nguyên nhân, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa da liễu để được thăm khám, xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Kết luận

Nguyên nhân gây rụng tóc rất đa dạng, bao gồm di truyền, thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, thiếu dinh dưỡng, bệnh lý, tác dụng phụ của thuốc, lạm dụng hóa chất, chăm sóc tóc không đúng cách và môi trường sống ô nhiễm. Việc xác định đúng nguyên nhân là bước quan trọng để lựa chọn giải pháp điều trị phù hợp, giúp phục hồi và bảo vệ mái tóc chắc khỏe, bóng mượt lâu dài. Nếu tình trạng rụng tóc kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, hãy chủ động thăm khám bác sĩ để được tư vấn chuyên sâu và điều trị hiệu quả.