Nguyên nhân gây mụn lưng ở nữ giới chủ yếu xuất phát từ sự tắc nghẽn lỗ chân lông do dầu nhờn, tế bào chết và vi khuẩn tích tụ. Thêm vào đó, thay đổi nội tiết tố ở các giai đoạn như tuổi dậy thì, kinh nguyệt, mang thai hoặc stress kéo dài là những yếu tố quan trọng thúc đẩy mụn lưng phát triển. Vệ sinh không đúng cách, mặc quần áo chật, dùng mỹ phẩm không phù hợp cũng góp phần làm mụn lưng ở nữ trở nên nghiêm trọng hơn.
Mụn lưng không chỉ gây mất thẩm mỹ mà nhiều chị em còn cảm thấy khó chịu do ngứa, đau hoặc thậm chí là sẹo lưng khó phục hồi. Việc xác định đúng nguyên nhân gây mụn lưng đặc biệt quan trọng với nữ giới để cải thiện và phòng tránh mụn hiệu quả. Bởi lẽ, các yếu tố đặc thù liên quan nội tiết tố và sinh hoạt hằng ngày ở nữ đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành mụn lưng.
Cơ chế chính gây ra mụn lưng giống với các vùng da khác là do lỗ chân lông bị tắc nghẽn do bã nhờn, tế bào da chết và vi khuẩn Cutibacterium acnes cư trú. Vùng lưng có mật độ tuyến bã nhờn cao nên dầu thừa tiết ra nhiều, khi không được làm sạch kỹ sẽ bít tắc lỗ chân lông tạo thuận lợi cho mụn viêm, mụn đầu đen, mụn mủ phát triển.
Tuy nhiên ở nữ giới, sự biến động nội tiết lại có màu sắc đặc trưng góp phần khiến mụn lưng trở nên phổ biến và khó điều trị hơn, khiến tình trạng mụn kéo dài dai dẳng. Tiếp đó là ảnh hưởng từ các thói quen chăm sóc da, sản phẩm mỹ phẩm, quần áo,… dễ khiến mụn lưng trở nên nghiêm trọng hơn.
Ở nữ giới, nội tiết tố đóng vai trò quyết định trong việc bài tiết dầu thừa hay cân bằng độ ẩm da. Giai đoạn dậy thì, thời kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc tiền mãn kinh đều là lúc hormone estrogen, progesterone biến động mạnh. Sự thay đổi này làm tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, tạo ra nhiều dầu thừa khiến lỗ chân lông dễ bị bít tắc.
Hormone androgen tăng cao kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, làm da bóng nhờn nhiều hơn khiến mụn lưng nổi lên. Ngoài ra, stress, căng thẳng kéo dài ảnh hưởng gián tiếp qua việc tăng cortisol làm mất cân bằng hormone và làm suy yếu hệ miễn dịch da, khiến mụn mưng mủ dễ phát triển hơn trên lưng. Nội tiết tố còn tác động đến việc hồi phục tổn thương trên da, ảnh hưởng đến sự hình thành sẹo thâm hoặc sẹo lõm sau mụn nếu mụn lưng không được chăm sóc đúng cách.
Nhiều chị em do đặc thù công việc hoặc thói quen sinh hoạt thường xuyên mặc áo quần bó sát, đồ lót chật, chất liệu không thấm hút mồ hôi khiến vùng lưng không thông thoáng. Mồ hôi đọng lại cùng tế bào chết, bụi bẩn bít kín lỗ chân lông, kết hợp ma sát quần áo như dây áo ngực, quai ba lô làm tổn thương da, gây viêm tắc nang lông và mụn phát sinh.
Việc không tắm rửa hoặc làm sạch vùng lưng sau vận động mạnh, đổ mồ hôi cũng khiến lưng tích tụ dầu thừa và vi khuẩn nhiều hơn. Thói quen sử dụng kem dưỡng thể, kem chống nắng, nước hoa hoặc các sản phẩm chăm sóc da toàn thân không phù hợp hoặc chứa thành phần gây bít tắc lỗ chân lông cũng làm tăng nguy cơ nổi mụn lưng
Việc không thay chăn ga gối, khăn tắm định kỳ khiến vi khuẩn có môi trường phát triển, khi tiếp xúc với da lưng dễ gây kích ứng và mụn. Các chị em cũng nên tránh cào xước vùng lưng và tự ý nặn mụn để hạn chế tổn thương, viêm nhiễm nặng hơn.
Chế độ ăn uống nhiều đồ dầu mỡ, thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường góp phần tăng tiết dầu, gây bít tắc nang lông và hình thành mụn lưng. Uống ít nước cũng làm da thiếu ẩm, tuyến bã nhờn phải tăng tiết dầu đệm ẩm làm tình trạng mụn trầm trọng hơn. Ngoài ra, uống rượu bia, hút thuốc gây suy giảm miễn dịch toàn thân, ảnh hưởng sức khỏe da và khả năng chống viêm.
Thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc khiến hormone cortisol tăng cao kéo dài, làm mất cân bằng nội tiết và gia tăng áp lực lên tuyến bã nhờn. Stress kéo dài làm mụn dễ tái phát và khó điều trị dứt điểm. Thói quen sinh hoạt không khoa học dễ làm mụn lưng trở nặng hơn, kèm nguy cơ để lại sẹo sần sùi, thâm lâu dài ảnh hưởng ngoại hình.
Một số trường hợp mụn lưng ở nữ giới xuất phát từ yếu tố gen di truyền trong gia đình, nếu bố mẹ từng bị mụn lưng kéo dài thì nguy cơ truyền cho con gái cao hơn. Ngoài ra, việc sử dụng một số loại thuốc như thuốc tránh thai, corticosteroid, thuốc chống trầm cảm cũng có thể gây tác dụng phụ nổi mụn ở lưng, do ảnh hưởng đến hệ hormone và bài tiết tuyến bã nhờn.
Kết luận
Mụn lưng ở nữ giới hình thành do sự kết hợp của nhiều yếu tố, trong đó sức ảnh hưởng trọng tâm thuộc về biến đổi nội tiết tố đặc trưng của nữ giới qua từng giai đoạn cuộc đời, kết hợp với thói quen sinh hoạt và chăm sóc da chưa đúng cách. Việc tìm hiểu và nhận biết rõ nguyên nhân sẽ giúp chị em có hướng phòng ngừa và điều trị hiệu quả, hạn chế tổn thương da, sẹo mụn gây mất tự tin lâu dài