Mụn bọc ở cằm Nguyên nhân, cách nặn và trị hiệu quả tại nhà

Mụn bọc ở cằm là tình trạng da bị viêm sâu dưới nang lông, gây sưng đỏ, đau rát và dễ để lại sẹo thâm nếu xử lý sai cách. Nguyên nhân chính thường đến từ rối loạn nội tiết, tiết dầu quá mức, hoặc vệ sinh da không đúng cách. Việc nặn mụn bọc ở cằm cần được thực hiện đúng thời điểm và quy trình, trong khi những phương pháp trị mụn bọc ở cằm tại nhà có thể giúp giảm sưng viêm và ngăn ngừa tái phát hiệu quả.

1. Mụn bọc ở cằm là gì?

Mụn bọc ở cằm là một dạng mụn viêm nặng, hình thành khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi dầu thừa, tế bào chết và vi khuẩn, dẫn đến tình trạng viêm sâu dưới da. Khác với các loại mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng, mụn bọc ở cằm thường nổi cục to, sưng đỏ, có cảm giác đau nhức khi chạm vào. Vùng cằm là nơi tập trung nhiều tuyến bã nhờn, lại thường xuyên bị tác động bởi tay, khẩu trang hoặc điện thoại, khiến vi khuẩn dễ xâm nhập và gây mụn. Trong nhiều trường hợp, mụn có thể xuất hiện ở phần dưới của cằm, được gọi là mụn bọc dưới cằm, gây mất thẩm mỹ và khó chịu kéo dài.

2. Nguyên nhân gây mụn bọc ở cằm

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mụn bọc ở cằm, trong đó phổ biến nhất là rối loạn nội tiết tố. Khi hormone androgen tăng cao, tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn, sản xuất nhiều dầu, khiến lỗ chân lông bị tắc nghẽn. Ở phụ nữ, giai đoạn tiền kinh nguyệt, mang thai hoặc mắc hội chứng buồng trứng đa nang đều có thể khiến mụn bọc ở cằm xuất hiện nhiều hơn.

Một nguyên nhân khác là việc tiết dầu quá mức và vệ sinh da không đúng cách. Khi lớp dầu và bụi bẩn tích tụ lâu ngày, chúng kết hợp với tế bào chết và tạo điều kiện cho vi khuẩn P. acnes phát triển, gây viêm nhiễm. Ngoài ra, thói quen thường xuyên sờ tay lên mặt, tì cằm lên bàn tay hoặc sử dụng điện thoại chạm vào vùng cằm cũng vô tình khiến mụn bọc lan rộng hơn.

Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh và căng thẳng kéo dài cũng góp phần làm mụn bọc ở cằm bùng phát. Khi cơ thể mệt mỏi, hormone cortisol tăng cao, tuyến bã nhờn tiết nhiều dầu hơn. Thêm vào đó, việc tiêu thụ quá nhiều đồ chiên rán, cay nóng hoặc đồ ngọt khiến gan và thận phải hoạt động quá tải, dẫn đến mụn bọc xuất hiện nhiều hơn dưới cằm và quanh miệng.

Môi trường và các yếu tố ngoại cảnh cũng ảnh hưởng đáng kể. Việc đeo khẩu trang nhiều giờ, đội mũ bảo hiểm chật hoặc để tóc chạm vào vùng cằm có thể gây bít tắc lỗ chân lông. Đây là lý do vì sao nhiều người bị mụn bọc dưới cằm dù không có da dầu.

3. Mụn bọc dưới cằm dấu hiệu và đặc điểm nhận biết

Không ít người chỉ gặp mụn ở vùng phía dưới cằm, kéo dài tới khu vực xương quai hàm. Loại mụn bọc dưới cằm này thường có nhân ẩn sâu, khó nặn và dễ để lại thâm. Vị trí dưới cằm thường bị bỏ qua khi rửa mặt hoặc dưỡng da, dẫn đến việc bã nhờn và mồ hôi tích tụ lâu ngày. Bên cạnh đó, vùng này hay tiếp xúc với cổ áo, dây đeo mũ bảo hiểm hoặc khẩu trang, khiến ma sát và nhiệt độ tăng lên, từ đó kích thích mụn bọc hình thành.

Đặc biệt, mụn bọc dưới cằm có thể liên quan đến nội tiết tố. Nếu bạn thường xuyên thấy mụn tái phát ở khu vực này, đặc biệt là trước kỳ kinh nguyệt hoặc khi căng thẳng, rất có thể cơ thể đang mất cân bằng hormone. Trong trường hợp này, việc chỉ chăm sóc da bên ngoài là chưa đủ, mà cần điều chỉnh cả chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng để kiểm soát mụn hiệu quả.

4. Cách nặn mụn bọc ở cằm 

Nhiều người có thói quen nặn mụn khi thấy mụn sưng to hoặc đau, tuy nhiên các chuyên gia da liễu khuyến cáo rằng không nên tự ý nặn mụn bọc ở cằm khi mụn còn sưng đỏ hoặc chưa gom cồi. Việc nặn sai cách không chỉ khiến vi khuẩn lan ra xung quanh mà còn dễ để lại sẹo rỗ, sẹo thâm vĩnh viễn.

Trong trường hợp mụn đã chín, có đầu trắng và không còn quá sưng, bạn có thể thực hiện nặn nhẹ tại nhà, nhưng cần đảm bảo vệ sinh tuyệt đối. Trước khi nặn, nên rửa tay sạch và khử trùng dụng cụ bằng cồn y tế. Sau đó, xông hơi mặt hoặc chườm khăn ấm lên vùng cằm khoảng 5–10 phút để lỗ chân lông giãn nở, giúp việc lấy nhân mụn dễ dàng hơn. Dùng cây nặn mụn vô trùng nhẹ nhàng ấn quanh nốt mụn cho tới khi nhân mụn ra hết, sau đó rửa lại bằng nước muối sinh lý và bôi gel kháng khuẩn. Tuyệt đối không nặn bằng tay trần hoặc bóp mạnh khiến mụn vỡ ra, vì có thể gây viêm nhiễm nặng hơn.

Nếu mụn bọc ở cằm bị sưng đau, lan rộng, hoặc tái phát nhiều lần, bạn nên đến bác sĩ da liễu để được điều trị chuyên sâu. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi, thuốc uống hoặc các liệu trình như ánh sáng xanh, peel da y khoa để giúp mụn xẹp nhanh mà không để lại sẹo.

5. Cách trị mụn bọc ở cằm tại nhà hiệu quả

Để cải thiện tình trạng mụn bọc ở cằm, trước tiên bạn cần đảm bảo da luôn sạch và thông thoáng. Rửa mặt hai lần mỗi ngày bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ giúp loại bỏ bụi bẩn và dầu thừa, nhưng không nên rửa quá nhiều vì có thể làm khô da và kích thích tiết dầu ngược lại. Bên cạnh đó, việc thay khăn mặt, vỏ gối thường xuyên và hạn chế sờ tay lên mặt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa mụn tái phát.

Một trong những cách giảm sưng viêm hiệu quả là chườm đá lạnh. Đặt viên đá bọc trong khăn mỏng lên nốt mụn khoảng 10 phút giúp co mạch máu, giảm sưng và đau tức thì. Ngược lại, bạn cũng có thể chườm khăn ấm để hỗ trợ làm mềm da, giúp nhân mụn trồi lên nhanh hơn, thuận tiện cho việc điều trị.

Các nguyên liệu tự nhiên cũng là lựa chọn an toàn cho da bị mụn bọc ở cằm. Mật ong có tính kháng khuẩn cao, khi kết hợp với nước cốt chanh hoặc bột nghệ sẽ giúp giảm viêm và làm mờ thâm hiệu quả. Gel nha đam tươi giúp làm dịu và cấp ẩm, trong khi tinh dầu tràm trà (tea tree oil) lại có tác dụng diệt khuẩn mạnh mẽ, giúp nhân mụn nhanh khô. Tuy nhiên, các nguyên liệu này chỉ nên dùng cho mụn nhẹ và cần thử trước trên vùng da nhỏ để tránh kích ứng.

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các sản phẩm trị mụn không kê đơn chứa benzoyl peroxide, salicylic acid hoặc retinoid nhẹ. Những hoạt chất này giúp giảm viêm, làm khô cồi mụn và ngăn ngừa tắc lỗ chân lông. Khi sử dụng, nên thoa lượng nhỏ lên vùng mụn, tránh bôi toàn mặt để hạn chế khô rát. Đồng thời, đừng quên thoa kem chống nắng hằng ngày vì các sản phẩm trị mụn khiến da nhạy cảm hơn với ánh sáng.

Song song với chăm sóc bên ngoài, việc điều chỉnh chế độ sinh hoạt và ăn uống là yếu tố không thể bỏ qua. Hãy ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya và giảm căng thẳng. Trong chế độ ăn, nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm chứa omega-3 như cá hồi, hạt chia và uống nhiều nước mỗi ngày. Tránh xa các món chiên rán, cay nóng, nước ngọt có gas và hạn chế sữa bò nếu bạn dễ nổi mụn do hormone.

Nếu sau một thời gian áp dụng các cách trị mụn bọc ở cằm tại nhà mà tình trạng không cải thiện, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu. Có thể bạn đang gặp mụn nội tiết hoặc mụn viêm nặng cần dùng thuốc chuyên biệt. Các phương pháp hiện đại như peel da sinh học, chiếu ánh sáng LED hoặc laser có thể giúp làm sạch sâu và ngăn ngừa mụn tái phát hiệu quả.

6. Mụn bọc ở cằm có tự hết không và làm sao để ngăn ngừa tái phát?

Thông thường, mụn bọc ở cằm không thể tự hết nhanh nếu không được chăm sóc đúng cách, bởi nhân mụn nằm sâu trong da. Nếu để lâu, mụn có thể vỡ ra bên trong và gây viêm lan rộng. Vì vậy, cách tốt nhất để ngăn ngừa tái phát là duy trì một thói quen chăm sóc da đều đặn và lối sống lành mạnh.

Hãy luôn rửa mặt sạch, tẩy tế bào chết 1–2 lần mỗi tuần và dưỡng ẩm phù hợp để cân bằng độ pH cho da. Khi ra ngoài, nên đeo khẩu trang vải sạch và tránh để da tiếp xúc trực tiếp với bụi bẩn. Nếu bạn nhận thấy mụn bọc dưới cằm thường xuyên xuất hiện theo chu kỳ kinh nguyệt, hãy trao đổi với bác sĩ để được kiểm tra nội tiết tố và điều chỉnh bằng chế độ ăn hoặc thuốc phù hợp.

7. Kết luận

Mụn bọc ở cằm là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và biết cách chăm sóc da đúng đắn. Việc tự ý nặn mụn khi chưa chín có thể khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn, vì vậy hãy ưu tiên các phương pháp chăm sóc nhẹ nhàng và an toàn tại nhà. Nếu mụn tái phát kéo dài hoặc để lại sẹo, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ da liễu để được hướng dẫn điều trị chuyên sâu. Một làn da khỏe mạnh, sạch mụn bắt đầu từ thói quen chăm sóc đúng cách và một lối sống cân bằng mỗi ngày.